De wijnbouw van Zuid-Afrika
Omgeven door de Atlantische en de Indische Oceaan en in het binnenland door bergketens beschut, ligt één van de mooiste wijngebieden van de wereld, Kaap de Goede Hoop. Over een lengte van meer dan 800 kilometer liggen ruim 112.000 hectaren aan wijngaarden verspreid. De wijngaarden in Zuid-Afrika zijn gelegen onder idyllische gebergten. Hun historie is lang en fascinerend; de cultuur eclectisch; de architectuur uniek; het landschap adembenemend. En de wijn: de wijnen zijn legendarisch.
De geschiedenis van Zuid-Afrika
De geschiedenis van de Kaapse wijnstok is nauw verweven met de geschiedenis van gekoloniseerd Zuid-Afrika. In 1652 kreeg Jan van Riebeeck de opdracht van de Verenigde Oostindische Compagnie om een post en verversingsplaats voor levensmiddelen en water voor de vloot van de VOC op hun weg naar de oost te stichten op Kaap de Goede Hoop. In 1655 plantte hij zijn eerste wijnstokken uit Europa op het Zuid-Afrikaanse land. In 1659 schreef hij in zijn dagboek:
“Vandaag, ere aan God, is daar die eerste keer van Caepse druiwe wyn geparst naamlik van die mos vars uit die vat. Die druiwe was meestal Muskadel en ander wit ronde druiwe, baie geurig en smaakvol…..”
De komst in 1679 van Simon van der Stel als gouverneur van Kaap de Goede Hoop is van zeer grote betekenis geweest voor de herleving en verdere uitbreiding van de Kaapse wijnbouw. Simon van der Stel was de eerste gouverneur van Kaap de Goede Hoop. Hij was geïnteresseerd in botanie, het aanleggen van wijngaarden en het stoken van likeuren en kan worden beschouwd als een van de grondleggers van de Zuid-Afrikaanse wijnbouw. Hij stichtte Groot Constantia.
Het klimaat in Zuid-Afrika
Het klimaat van de zuidwest Kaap is koeler dan haar ligging op 35 graden ten zuiden van de evenaar doet vermoeden. De Atlantische en de Indische Oceaan vloeien hier samen en de temperatuur wordt getemperd door de koude Benguela stroom die vanaf de Zuidpool in noordelijke richting langs de westkust van Afrika trekt.
Hierdoor ontstaat een mediterraan klimaat. De gemiddelde neerslag varieert van 450 tot 1.000 mm per jaar en valt voornamelijk tussen de maanden mei en augustus, als het winter is in Zuid-Afrika. De zomers zijn eerder warm dan heet te noemen en de winters zijn mild en bijna vorstvrij. Op veel plaatsen lopen de zomertemperaturen op tot zo’n 30 graden en ook in de winter is het Zuid-Afrikaanse klimaat met een aangename 20 graden nog altijd erg gunstig. De klimatologische omstandigheden zijn ideaal voor het verbouwen van een grote verscheidenheid aan edele druivenrassen.
De indrukwekkende bergruggen van de Kaap vormen een prachtig dramatisch decor voor wellicht de meest spectaculaire wijngebieden ter wereld. De wijngaarden bevinden zich in de valleien en op de hellingen en profiteren van de vele microklimaten die dit bergachtige gebied rijk is. Uitgebreid onderzoek en praktijkervaring hebben uitgewezen welk type druif het best bij welk type microklimaat past. Zo worden de ideale omstandigheden gevonden voor de grote variëteit aan druivenrassen die Zuid-Afrika vanuit elke hoek van de wijnproducerende wereld heeft geëmporteerd.
De wijnbouw in Zuid-Afrika
Wijnstokken gedijen het best in arme grond. Wortels kunnen wel tot verschillende meters in de grond doordringen op zoek naar voedsel en water. Wijnstokken op slecht gedraineerde of ondiepe grond zullen geen goede druiven leveren en op vruchtbare grond juist weer teveel. In grote delen van Zuid-Afrika, wordt nog steeds geprobeerd waar de verschillende druivenrassen optimaal resultaat geven. Ook met het ontwikkelen van nieuwe klonen en onderstokken die in bepaalde bodemsoorten en onder specifieke klimatologische omstandigheden geschikte druiven leveren wordt geëxperimenteerd. De verschillen in de samenstelling van de bodemsoort zijn groot in Zuid-Afrika, niet alleen per streek of per wijngaard, maar zelfs binnen één bepaalde wijngaard. De bodem in de kustvlakte varieert van ‘Table Mountain Sandstone’ in het westen tot graniet op hellingen meer naar het oosten. In ‘Klein Karoo’ overheerst leisteen. De bodem van de valleien bestaat voornamelijk uit zand en grind en bevat hij steeds meer steen naarmate men hoger de heuvels op gaat.
Het seizoen in de Zuid-Afrikaanse wijngaarden begint in september met het uitlopen van de stokken. Wanneer de druivenranken te hard groeien worden de overtollige uitlopers gesnoeid. De bloei van de wijnstokken vindt meestal plaats in november en de groei van de druiven begint vanaf medio december. In deze tijd worden de wijnstokken vaak getopt om de luchtcirculatie rondom de druiven te bevorderen en de kans op rotting en schimmel te verminderen. De rijping van de druiven begint in januari, wanneer de zomer in Zuid-Afrika begint.
Zodra de verhouding tussen suiker en zuur optimaal is, begint de pluk. De meeste druiven worden in februari met de hand geplukt. Na de pluk gaan de druiven naar de winery om te worden gevinifieerd. Een aantal Zuid-Afrikaanse bedrijven werkt op traditionele wijze, maar er zijn ook bedrijven die gebruik maken van de moderne productietechnieken. Het gevolg is een gevarieerd aanbod van vele stijlen van wijnen. Mousserende wijnen worden geproduceerd volgens de Méthode Cap Classique: ‘Vonkelwijn’.